
Zmarła Jane Goodall, uczona, która pokazała nam właściwe miejsce w świecie zwierząt
2 października 2025, 11:59Czternastego lipca 1960 roku Jane Goodall wysiadła z łodzi u wybrzeży Jeziora Tanganika w Tanzanii, w miejscu, gdzie obecnie znajduje się Park Narodowy Gombe. Tego dnia 26-letnia była kelnerka i sekretarka rozpoczęła niezwykłą podróż, która zrewolucjonizowała naukę, nasze rozumienie zwierząt i własnego miejsca w świecie przyrody.

W Holandii znaleziono wspaniale zachowaną rzymską lampkę oliwną z motywem satyra
30 września 2025, 10:42W mieście Cuijk w Holandii znaleziono piękną rzymską lampkę oliwną z motywem maski teatralnej. Datowany na II wiek zabytek zachował się w doskonałym stanie, co nadaje odkryciu tym większą wagę. Lampka ozdobiona jest licznymi motywami roślinnymi, z których największy – przypominający liść akantu – zdobi czoło maski.

Roślina naśladuje ranną mrówkę, by przyciągnąć kleptopasożytnicze muchówki
29 września 2025, 09:59Nauka odkrywa coraz więcej fascynujących tajemnic świata przyrody. Jedną z największych są interakcje pomiędzy roślinami a zwierzętami. Niedawno dowiedzieliśmy się, że rośliny słyszą zapylaczy i odpowiednio modyfikują swoje zachowanie, a następnie badacze poinformowali, że i owady reagują na dźwięki wydawane przez rośliny. Teraz Ko Mochizuki z Ogrodu Botanicznego Universytetu Tokijskiego odkrył pierwszy przypadek rośliny, która wydziela zapach naśladujący... ranną mrówkę, by przyciągnąć zapylacze.

Świetnie zachowany dolmen sprzed 5000 lat odkryty w Andaluzji
29 września 2025, 07:23Podczas czwartego sezonu badawczego prowadzonego na stanowisku La Lentejuela w pobliżu miejscowości Teba w Andaluzji, archeolodzy z Uniwersytetu w Kadyksie (Universidad de Cádiz) odkryli dolmen sprzed co najmniej 5000 lat. Zabytek o długości 13 metrów zachował się w świetnym stanie, dzięki czemu będziemy mogli lepiej poznać zwyczaje pogrzebowe oraz sieci handlowe istniejące w III tysiącleciu przed Chrystusem na południu Półwyspu Iberyjskiego.

Ile etanolu spożywa dziki szympans? Badania pokazują, skąd ludzka skłonność do alkoholu
24 września 2025, 09:06Dzikie szympansy spożywają dziennie 14 gramów etanolu. Biorąc pod uwagę masę ich ciała, to odpowiednik ponad dwóch drinków. Takie wnioski płyną z pierwszych badań, podczas których udało się zmierzyć zawartość etanalu w owocach dostępnych szympansom w ich naturalnym środowisku w Afryce. Nie wiemy, czy małpy celowo spożywają bardziej dojrzałe owoce, z większą zawartością alkoholu. Jednak ich powszechna dostępność w środowisku sugeruje, że alkohol jest zwykłą częścią ich diety i że prawdopodobnie był też częścią diety przodków człowieka.

Wyjątkowe dowody na mistrzostwo rzymskich vitriarii
23 września 2025, 10:38Na zdjęciu jedyne tego typu zachowane dowody na mistrzostwo szklarzy (vitriarii) starożytnego Rzymu – buteleczki w kształcie sandałów.

Starożytny Egipt: policyjny gwizdek sprzed 3500 lat
17 września 2025, 10:33W staroegipskim Achetaton (obecnie Amarna), mieście założonym ok. 1347 roku przed naszą erą przez Echnatona, który zbudował tam swoją stolicę, znaleziono policyjny gwizdek z krowiej kości. Niezwykły artefakt został odkryty w Stone Village, położonej na peryferiach wiosce robotników, a jego istnienie to wsparcie dla poglądu, że miejsce to – ze względu na bliskość królewskich grobowców, przy budowie których pracowali robotnicy – podlegało ścisłej kontroli policyjnej. To pierwszy egipski gwizdek znaleziony w kontekście najwyższej władzy i ważny zabytek, który da specjalistom wgląd w technologie obróbki kości stosowane w II tysiącleciu p.n.e. w państwie faraonów.

Autyzm to rachunek wystawiony nam przez ewolucję?
9 września 2025, 08:26Wysoki odsetek ludzi cierpiących na zaburzenia ze spektrum autyzmu to skutek tego, w jaki sposób ewoluowaliśmy, uważają autorzy artykułu opublikowanego na łamach Molecular Biology and Evolution. Wielu naukowców uważa, że autyzm i schizofrenia mogą być chorobami dotykającymi wyłącznie ludzi. Bardzo rzadko bowiem u zwierząt innych niż H. sapiens obserwuje się zachowania identyfikowane z tymi chorobami.

Jak przyjęliśmy postawę wyprostowaną? Naukowcy opisali radykalne zmiany w miednicy
8 września 2025, 08:41W ciągu milionów lat u naszych przodków doszło do radykalnej zmiany miednicy, dzięki czemu my możemy poruszać się na dwóch nogach w postawie wyprostowanej. Przez długi czas szczegóły tej zmiany pozostawały tajemnicą, aż niedawno na łamach Nature naukowcy z USA, Wielkiej Brytanii i Irlandii opisali dwie zmiany genetyczne, które doprowadził do tej rewolucji.

Dziecko z Izraela może być najstarszą znaną hybrydą H. sapiens i neandertalczyka
22 sierpnia 2025, 11:40W 1931 roku w grocie Magharat as-Suchul w masywie Góry Karmel w dzisiejszym Izraelu znaleziono pierwszy szkielet rodzaju Homo. Należał on do dziecka w wieku 3–5, które zmarło przed około 140 000 lat i zostało pochowane. Początkowo naukowcy nie mogli dojść do zgody, czy szkielet należał do dziecka H. sapiens, H. neanderthalensis czy też do hybrydy obu gatunków człowieka. Obecnie przyjmuje się, że to anatomicznie współczesny człowiek.
« poprzednia strona następna strona » 1 2 3 4 5 6 7 …